Je fietszadel afstellen, zo werkt het!
Om te voorkomen dat je tijdens het fietsen allerlei fysieke klachten krijgt is het van belang om aandacht te besteden aan de afstelling van je fiets. Voorkomen is tenslotte beter dan genezen en daarom helpen we je graag bij het afstellen van je zadel!
De juiste fietspositie, een goed afgesteld stuur en perfect geplaatste schoenplaatjes kunnen een hele hoop ellende voorkomen. Voor het afstellen van de juiste zitpositie kun je terecht bij een bikefitter. Echter kan je zelf ook al een hele hoop doen om blessures te voorkomen. Door namelijk op een paar simpele basiszaken als zadeltype, zadelhoogte, zadelbreedte en zadelpositie te letten. Wanneer je meer wilt weten over hoe je een geschikt zadel kan vinden, kan je onze Keuzehulp Fietszadels lezen.
Eigenlijk kan je niet zomaar spreken over een fietszadel. Er zijn heel veel verschillende soorten zadels en ieder soort heeft zo zijn eigen specifieke toepassing. Welk soort zadel ideaal is, is ook erg afhankelijk van je bouw en flexibiliteit. Zadelpijn ontstaat dan ook vaak als de doorbloeding van het zitvlak niet goed is. Een zacht zadel is overigens geen garantie tegen zadelpijn. Bij een dergelijk zadel zakken de zitbotjes te ver in het zadel waardoor de doorbloeding verre van ideaal is. Het bekende “dode gevoel” in het kruis is voor veel fietsers een herkenbaar probleem. Een harder zadel is dus eigenlijk beter, maar dient ook weer niet té hard te zijn. Door de druk op de zitbotjes op een te hard zadel vermindert hier ook weer de doorstroming. Er zijn zadels op de markt die een uitsparing in het midden hebben. Die zogeheten flow zorgt voor doorbloeding en voorkomt druk op het zitgedeelte.
Hoe bepaal je de zadelhoogte?
Er zijn verschillende manieren om te bepalen hoe hoog je het zadel van je racefiets of mountainbike moet zetten. Je kan dit meten via de hakmethode, de nauwkeurigere Holmesmethode of je kan de benodigde hoogte meten en berekenen via de Hamley & Thomasmethode. De eerste methode is het eenvoudigst, maar wel het minst nauwkeurig. De andere methodes vergen iets meer aandacht en tijd maar zijn wat nauwkeuriger. Ik leg je stapsgewijs uit hoe deze methodes werken.
De hakmethode
De eerste methode is het eenvoudigst, maar wel het minst nauwkeurig.
Hakmethode stap 1:
Ga op je fiets zitten. Zorg ervoor dat je tegen een muurtje kan leunen, of dat je fiets in een fietstrainer staat.
Hakmethode stap 2:
Zet de rechter crankarm in verlengde positie van de zitbuis. Dit betekent dat hij nagenoeg verticaal staat (met het rechterpedaal naar beneden).
Hakmethode stap 3:
Plaats vervolgens je hak op het pedaal. Je been hoort nu geheel gestrekt te zijn terwijl je hak het contactoppervlak van het pedaal raakt. Als dit het geval is, is de hoogte van het zadel goed afgesteld.
De Holmesmethode
De Holmes methode vergt iets meer aandacht en tijd maar is wel een stuk nauwkeuriger. Zorg ervoor dat je een mobiele telefoon bij de hand hebt voor deze methode.
Holmesmethode stap 1:
Ga op je fiets zitten. Zorg ervoor dat je tegen een muurtje kan leunen, of dat je fiets in een fietstrainer staat.
Holmesmethode stap 2:
Begin te trappen op de fiets. Wanneer je de fiets op een fietstrainer hebt bevestigt, kan je gewoon vooruit trappen. Wanneer je tegen een muurtje leunt, is het een kwestie van achteruit trappen.
Holmesmethode stap 3:
Vraag iemand een filmpje te maken van je trapbeweging, of zet zelf de camera van je mobiele telefoon aan. Maak een paar slagen met de pedalen, zodat je goed de hoek van je knieën kan bekijken tijdens het fietsen.
Holmesmethode stap 4:
Analyseer de beelden. Wanneer de hoek van je knieen groter is dan 35 graden, moet je zadel omhoog. Is de hoek kleiner dan 25 graden? Dan moet het zadel een stukje naar beneden.
De Hamley & Thomasmethode
De laatste manier om je zadelhoogte te berekenen is middels de Hamley & Thomasmethode. Hierbij gebruik je je binnenbeenlengte als basis voor de zadelhoogte.
Hamley & Thomasmethode stap 1:
Meet je binnenbeenlengte op. Hoe je dit doet kan je in dit blog lezen.
Hamley & Thomasmethode stap 2:
Vermenigvuldig je binnenbeenlengte in millimeters met 1,09.
Hamley & Thomasmethode stap 3:
De ideale zadelhoogte volgens deze methode is gemeten vanaf het midden van je zadel, tot aan de pedaalas. Hierbij is het van belang dat je pedaal niet verticaal staat, maar iets schuin in het verlengde van je zitbuis. Wanneer je binnenbeenlengte dus 85 centimeter is, is de berekening 85*1,09=92.65 centimeter zadelhoogte.
Hoe bepaal je de setback?
De mate waarin je je zadel naar voren of naar achter plaatst, noemt men de setback. De gewenste setback van het zadel is voor iedereen verschillend. Wanneer je op de fiets zit met de crank horizontaal naar voren toe, is de richtlijn dat de voorkant van de knieschijf op een loodlijn moet staan met de as van de pedalen. Dit is goed te meten met een schietloodje. In sommige gevallen kan het zo zijn dat je hier van wil afwijken. Zo geven triatleten en tijdrijders er de voorkeur aan om het zadel meer naar voren te plaatsen, terwijl wielrenners het zadel liever iets naar achteren plaatsen. Dit is wenselijk omdat je op een tijdritfiets (of racefiets met agressieve geometrie) verder voorover ligt. Door je zadel dan verder naar voren te plaatsen hoef je je heup minder te kantelen, wat de bewegingsvrijheid vermindert met mindere belasting van de hamstrings, bilspier en onderrug tot gevolg. Kortere cranks kunnen dit effect extra versterken.
Hoe stel je de hoek van het zadel af?
In de meeste gevallen wil je jouw zadel perfect horizontaal afstellen. Wanneer je de hoogte en setback van je zadel goed hebt staan, maar nog steeds niet helemaal tevreden bent, kan je er voor kiezen om de punt van het zadel iets naar beneden te doen wijzen. Hiermee kan je het drukpunt verleggen. Overdrijf hier echter niet mee, want als de punt van het zadel te ver naar beneden wijst, heb je al snel het gevoel dat je van je zadel afglijdt. Je kan je zadel iets naar achter kantelen wanneer je bijvoorbeeld last hebt van je handen tijdens het fietsen. De druk komt dan meer op het zitvlak, doordat je minder ver voorovergebogen zit.
Wanneer je rekening houdt met deze hiervoor genoemde basis regels kun je al veel leed voorkomen. Later kun je voor de fijn afstelling nog enkele kleine aanpassingen verrichten.
Misschien iets voor jou?
Deze blog is op 10 december 2012 geschreven door: Samantha Sinninghe. In april 2024 is deze geüpdatet.
