Welke schoenplaatjes heb ik nodig?

Rudi Jansen | 30 december 2021

Zowel mountainbikers als racefietsers maken al jaren gebruik van kliksystemen om de schoen te verbinden aan het pedaal door middel van race- en MTB-schoenplaatjes. Het voordeel van een kliksysteem is dat een fietser ook aan het pedaal kan ‘trekken’. Hierdoor kan tijdens de gehele trapbeweging kracht worden uitgeoefend, waardoor er sneller gefietst kan worden.

Geschiedenis

Voor de komst van het klikpedaal werd in het wielrennen gebruik gemaakt van toeclips, die echter onhandig zijn bij het opstappen, extra vastgetrokken moeten worden en bij afstappen of valpartijen niet vanzelf losschieten. Bij spinningfietsen zie je deze nog toegepast worden en ook op enkele baanfietsen wordt dit systeem nog gebruikt.

Sinds 1985 (Bernard Hinault > Look pedalen) wordt er professioneel met cliplesspedalen gereden. Na Look hebben veel andere fabrikanten van fietsaccessoires in de loop der jaren ook hun eigen klikpedalen en schoenplaatjes ontwikkeld, die veelal niet uitwisselbaar zijn. Deze klikpedalen zorgen voor een vaste verbinding tussen de schoen en het pedaal zonder de nadelen van de toeclips.

Type schoenplaatjes

De schoenplaatjes kunnen worden onderverdeeld in twee categorieën: racefiets schoenplaatjes (driepuntsverbinding) en mountainbike schoenplaatjes (tweepuntsverbinding). Wanneer de schoen een bevestiging heeft voor een tweepuntsverbinding kunnen alle mtb schoenplaten worden gemonteerd, dit is niet merk afhankelijk. Voor de race plaatjes geldt ook dat deze onder alle schoenen passen die voorzien zijn van de driepuntsbevestiging. Het verschil tussen de Shimano SPD en SPD-SL pedalen is de bevestiging, de SPD-plaatjes hebben een tweepuntsbevestiging en de SPD-SL een driepuntsbevestiging.

Bij het aanschaffen van schoenplaten dient er rekening gehouden te worden met een aantal punten: Welke schoen heb je en welke verbinding (race/MTB) zit er op de zool? Welke pedalen heb je? Hoeveel speling vind je prettig?


» Racefiets klikpedalen & schoenplaatjes

Racefiets klikpedalen

Racefietspedalen worden gekenmerkt door een relatief groot contactoppervlak tussen pedaal en de schoen. Dit oppervlak zorgt voor een maximale ondersteuning en krachtoverbrenging op de pedalen. De keuze van je pedalen hangt af van persoonlijke voorkeur voor een merk, ook ook de mate van speling die de pedalen bieden. Bekende merken racefietspedalen zijn Look, Time, Shimano SPD-SL, Speedplay en Magped.

De schoenplaten zijn verkrijgbaar in diverse varianten en/of kleuren. Deze varianten / kleuren staan voor de speling die het schoenplaatje heeft. Deze speling is het aantal graden dat de hak kan bewegen voordat je uit het pedaal ‘klikt’. Weinig speling betekent minder krachtverlies, maar ook minder bewegingsruimte én meer kans op knieproblemen. Meer speling werkt uiteraard andersom. Hoe minder speling, hoe moeilijker het uitklikken ook is. Beginnende wierlrenners hebben daarom meer baat bij schoenplaatjes met meer speling zodat ze beter kunnen leren in- en uitklikken.

Klik hieronder op het merk om door te gaan naar de beschrijving of om direct te shoppen.

Shimano SPD-SL schoenplaatjes Shop Shimano SPD-SL schoenplaatjes
Look schoenplaatjes Shop Look schoenplaatjes
Time Iclic schoenplaatjes Shop Time Iclic schoenplaten
Speedplay schoenplaatjes Shop Speedplay schoenplaten
Magped ROAD schoenplaten Shop Magped ROAD schoenplaten
(126)

ja, op voorraad
(121)

ja, op voorraad

In onderstaande video wordt getoond hoe je je nieuwe plaatjes monteert.


» Mountainbike klikpedalen

Shimano Deore XT MTB-pedalen

MTB- en Cyclocross-pedalen hebben een open binding waardoor je gemakkelijk en snel kunt in- en uitklikken. Daarnaast is het van belang dat vuil en modder effectief wordt afgevoerd. De beschikbare schoenplaten voor MTB zijn:

  • Shimano SPD: Uitwisselbaar met het Look systeem. 2 varianten. Met en zonder speling. De plaatjes met speling hebben als extra voordeel dat je in 3 richtingen kunt uitklikken, in tegenstelling tot de plaatjes zonder speling waar je alleen zijwaarts eruit kunt. Speling is in verschillinde Shimano SPD pedalen in te stellen.
  • Look X-track: uitwisselbaar met het Shimano SPD systeem. 2 varianten, easy en standard. Look schoenplaatjes hebben beiden 6° graden speling en 13° uitklikhoek, alleen de easy is multidirectioneel uit te klikken en de standard alleen lateraal.
  • Time Atac: Time kent 2 varianten en is merkspecifiek. De easy schoenplaten hebben een uitklikhoek van 10°. De 13°/17° zijn op 2 manieren te monteren, enerzijds met 13° en anderzijds met 17° uitklikhoek. Zowel de easy als de 13°/17° variant hebben +/- 5° / 2,5 mm speling.
  • Crankbrothers Premium: 4 varianten: Easy 0° en 6° en Standard 0° en 6°. De Premium Standard schoenplaatjes van Crankbrothers zijn er in 0° en 6°. Die cijfers staan voor het aantal graden speling. De uitklikhoek van de Standard schoenplaatjes is 15°. De uitklikhoek van de Easy schoenplaatjes is 10°
  • Magped: Magped is een magnetisch systeem en kent geen speling en uitklikhoeken. Alleen de kracht van de magneet is te wijzigen. Door sterkere magneten te bevestigen en daarbij een sterke schoenplaat zit je vaster op je pedaal. De Magped schoenplaatjes zijn in alle richtingen los te koppen. Je zit dus nooit helemaal vast!Hieronder een overzicht van beschikbare schoenplaten per merk en type.
    Shimano SPD SM-SH51 vast SM-SH56 3 graden speling
    Crankbrothers Premium Premium Standard 0° en 6° Premium Easy 0° en 6°
    Look X-track Look X-track standard Look X-track easy
    Time MTB schoenplaatjes Atac easy 10° uitklikhoek Atac 13/17° uitklikhoek
    Magped MTB schoenplaatjes Schoenplaataccessoires
    (220)

    Week van 16 december
    (12)

    ja, op voorraad

    » Gravelbike klikpedalen & schoenplaatjes

    Gravelbiken is inmiddels de hype voorbij en kent een groot aantal fanatiekelingen. Veel gravelaars gebruiken MTB-pedalen en 2-punts schoenplaatjes. Vooral omdat een gravelaar wendbaar naast de fiets wil kunnen zijn. Je kunt met de gravelbike dus met bovenstaande MTB-beschrijving ook prima het avontuur opzoeken. Wat ook een goede optie voor de gravelaar: combi-pedalen. Hiermee profiteer je enerzijds van het kliksysteem (2-puntsbevestiging) en anderzijds van een flat pedal. Zo kun je kiezen tussen klikken of plat pedaal.
    Time heeft overigens ook de Cyclo pedalen op de markt. Een racepedaal dat is gebouwd rond een MTB-schoen waarmee je met Atac schoenplaatjes kunt inklikken.


    » Toerschoen klikpedalen

    Voor de toerfietser zijn er ook kliksystemen. Deze pedalen kenmerken zich door enerzijds een kliksysteem en anderzijds een platform. Het voordeel van een toerschoen is dat de schoenen ook gemaakt zijn om op te lopen, zonder uitstekende schoenplaatjes. De toerschoen combineert dus een gewone ‘wandel’schoenzool met de voordelen van het kliksysteem. Door op je toerfiets pedalen te monteren die zowel voor gewone schoenen als voor schoenen met een kliksysteem geschikt zijn, ben je van alle gemakken voorzien. Shimano heeft hier speciale pedalen voor ontwikkeld, zoals de: de Shimano EH500 SPD pedalen.

    (81)

    ja, op voorraad
    (12)

    ja, op voorraad

    Wees zorgvuldig bij het afstellen van je pedalen en schoenplaatjes. Kijk bij voorkeur naar de stand van je oude spullen om blessures en overbelastingsklachten te voorkomen. Let ook op de slijtage van je schoenplaatjes, na verloop van tijd zul je onherroepelijk eens je schoenplaten moeten vervangen.

    Update: Deze blog verscheen voor het eerst op 15 april 2015 en is op 2 februari 2022 geüpdatet.

Lees verder